Mentale kracht is géén gave!

https://www.youtube.com/shorts/RmqkooV1Kh8

In deze korte video spreekt Novak Djokovic over mentale kracht en wat dit voor hem betekent. De interviewer stelt dat de mentale kracht van Djokovic een “gave” is, maar Novak corrigeert hem direct. Het is geen gave, zegt hij, maar iets waar hij hard aan werkt. Hij legt uit dat bewust ademen voor hem een essentieel hulpmiddel is. Op momenten van druk helpt het hem om zijn aandacht te verplaatsen naar zijn ademhaling.

Terwijl ik het boek ‘10 tips voor meer tennisgeluk’ van Edwin Murre en Erik Smithuis aan het lezen was herkende ik wat Djokovic zegt over het belang van de ademhaling. Als fanatiek tennisser en tennisleraar lees ik graag over de mentale kant van de sport. Het boek benadrukt, net als Djokovic, hoe belangrijk ademhaling is voor concentratie - bijvoorbeeld tijdens een service. Door je ademhaling als anker te gebruiken, kun je in het hier en nu blijven en je focus behouden.

Druk of stress verschuift je focus vaak naar irrelevante zaken. Denk bijvoorbeeld aan een voetballer die een penalty moet nemen in een WK-finale. Opeens wordt hij zich bewust van het belang van het moment, de fans achter het doel, of zijn vermoeidheid - dingen die hem eerder niet afleidden. Door je aandacht te verleggen naar je ademhaling, kun je die afleiding verminderen en je weer concentreren op wat echt belangrijk is.

Djokovic benadrukt ook dat het idee dat je “alleen maar positief moet denken” niet realistisch is. Negatieve gedachten blokkeren is simpelweg niet mogelijk. Iedereen heeft wel eens een negatieve stem in zijn hoofd, dit noemen we ook wel “the critic”. Die stem heeft een functie: het waarschuwt je voor mogelijk gevaar en helpt je risico’s in te schatten. Het probleem wordt groter als je jezelf veroordeelt voor het hebben van die negatieve gedachten. Denken als: “Ik mag niet zo denken” of “ik mag niet negatief zijn” maakt het alleen maar erger. In plaats van negatieve gedachten te negeren, kun je ze beter erkennen. Door ze te accepteren, neem je het “gewicht” ervan weg. Je bent mens, en negatieve gedachten horen daarbij. Als je “the critic” in je hoofd niet langer als vijand ziet maar als een bondgenoot, kun je uitdagingen positiever en krachtiger aangaan.

Djokovic weet als geen ander dat we als mens niet perfect zijn. Hij geeft openlijk toe dat hij zich soms laat meeslepen door frustraties. We hebben hem allemaal wel eens een racket zien kapot slaan (ruim 60 rackets). Hier is hij niet trots op, maar zegt ook dat hij ook maar een mens is en fouten maakt. Het is belangrijker hoe je herstelt na zo'n uitbarsting. Blijf je hangen in je frustratie, of herpak je jezelf en focus je op je volgende punt? Mentale kracht gaat niet over perfectie; het gaat over veerkracht. En Djokovic laat dit keer op keer zien.

Nu wil ik niet zeggen dat het oké is om je racket kapot te slaan - integendeel. Als sporter heb je een voorbeeldrol, en je gedrag kan anderen inspireren of juist ontmoedigen. Maar een emotionele uitbarsting hier en daar maakt je niet mentaal zwak. Het gaat erom wat je daarna doet. Kun je je herpakken? Kun je doorgaan? Dát is mentale kracht.

Of je nu een sporter bent of niet, we hebben allemaal momenten waarop we ons best willen doen onder druk. Hoe we met die druk omgaan, maakt het verschil. En zoals Djokovic laat zien, is mentale kracht iets waar je aan kunt werken - het is geen gave, het is een keuze.

Als jij nieuwsgierig bent naar wat mentale kracht voor jou kan betekenen, neem dan vrijblijvend contact met mij op.